Door: Kirste den Hollander

Over je fouten spreek je niet… Dat is een onbesproken opvatting, die nogal eens gehuldigd wordt. Best jammer eigenlijk, want van je fouten kun je zoveel leren. Ze zijn zelf essentieel om tot verbetering en vernieuwing te komen. Toch merkte ik bij mijzelf ook dat fouten erkennen en ervan leren niet altijd even makkelijk is. Dit was voor mij reden om een tool te ontwikkelen om mensen hierbij te helpen. Samen met collega Suzanne Verdonschot ontwikkelde ik daarom de Biechtbox.

Waarom biechten?
Belangrijke stappen in het leren van fouten zijn het (h)erkennen van fouten en het bespreekbaar maken ervan. De Biechtbox als plaats om te praten over fouten, lijkt een aantrekkelijke manier om deze bekwaamheden te ontwikkelen. De anonimiteit en setting van de Biechtbox zorgen ervoor dat een gesprek over fouten snel persoonlijk en diepgaand wordt. Fouten erkennen gaat nu eenmaal makkelijker als het veilig is.

Hoe werkt de Biechtbox?
De kern van de Biechtbox is het in gesprek gaan over fouten zonder direct te vragen naar een fout. Dit doen we aan de hand van drie sets gesprekskaarten. De kaarten bieden de kans om zelf regie te nemen omdat je als deelnemer de kaarten zelf mag kiezen. Tegelijkertijd vormen de kaarten een goed houvast voor het structuren van een betekenisvol gesprek.

Set 1: Verkennen van manieren om naar fouten te kijken.
Uit de eerste set kaarten kies je als deelnemer een stelling die je, om wat voor reden dan ook, aanspreekt. De stellingen zijn bedoeld om in gesprek te komen over de houding ten aanzien van fouten. Vervolgens onderzoek je samen hoe deze zich verhoudt tot de werkomgeving van de deelnemer. Voorbeelden van stellingen zijn: ‘Het maken van fouten is een van de belangrijkste wegen naar succes’ en: ‘De angst voor het maken van fouten hindert het leren van fouten’.

Set 2: Opsporen van de eigen opvatting over het maken van fouten.
In het tweede deel kiest je een opvatting uit ten aanzien van fouten die het meest past bij de eigen manier van denken. In het gesprek wordt je uitgedaagd na te denken over wanneer deze manier van denken helpt en wanneer deze in de weg staat. Dit gebeurt door concrete situaties op te sporen. De bedoeling hiervan is om bewustwording van de eigen opvattingen te stimuleren. Voorbeelden van opvattingen zijn gerelateerd aan zes manieren waarop mensen met fouten omgaan en/of hierop reageren: corrigeren, analyseren, verbeteren, risico nemen, angst en verhullen. Een voorbeeld van een opvatting is: ‘Ik maak liever fouten dan dat ik niets doe’ (risico nemen).

Set 3: Leren van momenten dat iets anders liep dan vooraf gedacht.
In het laatste onderdeel van het gesprek kiest de deelnemer een vraag die hij wil beantwoorden. De vragen zijn elk indirecte manieren om fouten op te sporen in levensechte situaties. We hebben de vragen ontwikkeld nadat we erachter kwamen dat al te directe vragen naar fouten meestal geen goed resultaat opleveren, juist doordat de negatieve associatie met fouten dan geprikkeld wordt (Verdonschot, 2016). Een voorbeeld is: ‘Wanneer deed je iets dat anders uitpakte dan je had verwacht?’.

Wanneer deed jij iets dat anders uitpakte dan verwacht? En durf jij dit te delen? Laat het weten via een reactie onder aan deze pagina. Of stuur ons een (audio) bericht via Facebook Messenger.

Meer weten of de biechtbox? Lees dan dit artikel op de website van Kessels & Smit.

Geïnteresseerd in leren van fouten? Schrijf je in voor het gratis webinar Leren van fouten op woensdag 12 april om 20.30 uur.